Weet je wat ik leuk vind? Praten en nadenken over onderwijs! Zeker na het lezen van een interessant boek. Zo blijf je zelf ook leren en ontwikkelen. Heerlijk toch?!
Hier de boeken die minder gebruikelijk zijn om te lezen voor leerkrachten, maar wel echt de moeite waard zijn!
Op nummer één staat ( nog steeds) het boek Quiet van Susan Cain.
Een goede opvolger is het boek De kleutervriendelijke school van Betsy van de Grift. Het boek The Practice van Seth Godin staat voor mij op de derde plek. Op de vierde plaats heb ik het boek Socrates op sneakers. Mijn top vijf sluit ik af met het boekje The one minute teacher.
Ik heb expres niet de standaard boeken over een instructiemodel gekozen. Om eerlijk vind ik het echt lastig om daar geïnspireerd van te raken. De boeken die ik heb gekozen, hebben allen te maken met ontwikkelen en leren.
Heb je zelf nog een goede aanrader? Stuur mij gerust een bericht! Ik ben altijd wel in voor een goed boek.
Groetjes,
Laura
Mijn top vijf leerzaamste boeken voor leerkrachten
Naast de hectiek van het thuisonderwijs in 2020 en 2021 heb ik tijdens elke lockdown tijd ingepland om met mijn neus in de boeken te duiken. Boeken die ik al een tijdje in de kast heb staan en boeken die vers van de pers waren.
Ik heb er voor jou vijf boeken uitgekozen die mij hebben geïnspireerd. Ze geven net een ander perspectief op ontwikkeling, leren of het onderwijs.
5. The one minute teacher
4. Socrates op sneakers
3. The Practice
2. De kleutervriendelijke school
1. Quiet
Nummer 5: The one minute teacher – How to teach others to teach themselves
Hoe mooi zou het zijn als je kinderen de kracht en tools geeft om zelf te blijven leren? Dit boek geeft daar een stappenplan voor, simpel en toegankelijk. Ze gaan in One minute teacher uit van het versterken van de autonomie van studenten. Hoe kan je hen eigenaar maken van hun eigen leerproces?
In The one minute teacher hebben de schrijvers een Game Plan uitgewerkt. Je laat de kinderen nadenken over hun doelen en hun gedrag, The one minute goal. Ze reflecteren op de vraag: draagt mijn gedrag bij aan mijn doel?
Ja? Dan geef je jezelf een compliment: the one minute praising. Ga zo door en bedenk nieuwe doelen.
Sluit het niet aan? Maak er een leermoment van: the one minute recovery. Wees eerlijk tegenover jezelf, ‘dit gedrag is niet passend/handig/etc.’. Je stelt het gedrag bij en verheldert het doel dat je voor jezelf hebt gesteld.
Het klinkt misschien te simpel, maar juist deze simpelheid maakt het toegankelijk. Ik zou deze werkwijze vooral bij oudere kinderen gebruiken.
Het boek heb ik in het Engels gelezen, maar laat je hierdoor niet afschrikken. One minute teacher is geschreven vanuit het perspectief van een docent zelf, hierdoor kan je je goed inleven. Het leest als een verhaal in plaats van een studieboek.
Nummer 4: Socrates op Sneakers
Socrates op Sneakers is geschreven door Elke Wiss. Na een aantal mislukte pogingen om te filosoferen met kinderen, was het tijd om te reflecteren op mijn eigen skills… Hoe kan ik dit nou handig aanpakken?
In mijn zoektocht naar een luchtig boek over filosoferen kwam ik uit bij Socrates op Sneakers. Een lekker luchtige titel, dit was iets voor mij! Al lezend ben ik gaan oefenen met luisteren, doorvragen en nog meer luisteren. Elke heeft naast de achtergrondinformatie ook steeds verschillende oefeningen beschreven die je kunt doen.
De oefeningen zijn niet specifiek gericht op het onderwijs, maar je neemt wel je eigen gespreksvaardigheden en valkuilen onder de loep. Hierdoor ontstaat er een mogelijkheid jezelf te ontwikkelen.
Elke helpt je om goede en diepgaande gesprekken te voeren. Waardoor je meer in verbinding komt met je gesprekspartner. De gesprekken met kinderen laat ik nu meer ontstaan, ik heb mijn perfectionisme afgeschud. Ik hoop zo betere ‘filosofische’ gesprekken te voeren met de kinderen in mijn klas.
Nummer 3: The Practice. Shipping creative work
Het boek The Practice is geschreven door Seth Godin. Hij is vooral bekend door zijn kijk op marketing. Ik was dan ook verbaasd toen ik een podcast aangeraden kreeg waar hij zijn boek introduceerde.
The Practice is not the means to the output, the practice is the output, because the practice is all we can control. |
Zijn kijk op leren en ontwikkelen deed mij denken aan de theorie van Carol Dweck over de Mindset. De focus op het proces en het doorzettingsvermogen komen sterk terug in zijn boek.
Seth gaat uit van de kracht van ‘not yet’ en ‘so far’. Het is tot nu toe niet gelukt. Of ik kan het nog niet. Deze termen worden gebruikt om de focus te leggen op het groeiproces.
Naast het overeenkomst met de growth-mindset, is er een connectie met de filosofie van de Stoïcijnen. Zo beschrijft hij bijvoorbeeld dat we geen ‘slachtoffer’ hoeven te zijn van onze onzekerheden en emoties. We hebben zelf de keus hoe we handelen (en voelen) in bepaalde situaties.
We don’t have to be a victim t our feelings. They don’t have to arrive or leave of their own accord. We can choose to take actions that will generate the feeling we need. |
Het boek heeft mij geactiveerd, door iets te doen en te oefenen wordt je beter. The Practice kan eigenlijk bij alle ontwikkelingen, processen en producties van toepassing zijn. Juist door deze brede inzet ben ik enthousiast over dit boek.
Door de vele voorbeelden weet Seth zijn boodschap helder over te brengen, hierdoor kan je ook gemakkelijk een koppeling maken naar jouw eigen ontwikkeling en processen.
Het boek is opgesteld uit korte stukken tekst met elk een eigen boodschap. Ik raad het boek aan mensen aan die een verdieping willen geven aan hun eigen mindset. Hij belicht alles vanuit een verfrissend oogpunt. De boodschappen zet je in actie en legt de verantwoordelijkheid bij jezelf.
Het boek heb ik in het Engels gelezen, ik merkte dat ik soms moeite had om de termen naar het Nederlands te ‘vertalen’. Het dekt voor mijn gevoel al snel niet dezelfde lading. Ook tijdens het schrijven van dit stukje merkte ik dat weer op. Ik ben erg benieuwd hoe ze dit boek gaat vertalen.
Lees je liever geen Engelse boeken? Dan raad ik je echt aan om het interview met Seth Godin terug te luisteren. Dit is ook het fragment wat mij heeft geïnspireerd en geactiveerd om zijn boek te lezen.
The story we tell ourselves leads to the actions we take. If you want to change your story, change your actions first. We become what we do. |
Nummer 2: De kleutervriendelijke school
In het boek De kleutervriendelijke school heeft Betsy van de Grift ontzettend veel onderzoek gedaan naar het kleuteronderwijs in Nederland en daarbuiten. De vraag ‘deugt ons kleuteronderwijs wel?’ staat centraal.
Tijdens de Master SEN kwam ik voor het eerst in aanraking met het werk van Betsy van de Grift. Dus op het moment dat ik in de nieuwsbrief van Onderwijs Maak je Samen las dat je haar nieuwe boek kon pre-orderen had ik dat gelijk gedaan!
Er zijn verschillende visies en overtuigingen over wat goed kleuteronderwijs is. Dit kan best verwarrend zijn en roept bij mij altijd best wat vragen op… Helaas zijn al deze nog niet beantwoord in dit boek, simpelweg omdat de antwoorden er nog niet zijn.
Toch geeft dit boek goede handvatten om, samen met je onderbouw collega’s, het kleuteronderwijs onder de loep te nemen. Dit boek is een mooie combinatie van theorie en de praktijk van vroeger en nu. Er zijn ontzettend veel dingen meegenomen en geeft hierdoor veel inzicht.
De kleutervriendelijke school is een must-read voor alle directeuren en (kleuter)leerkrachten in het basisonderwijs. Ook zouden de politici het boek eens moeten openslaan voordat er beslissingen worden gemaakt rondom het jonge kind.
Nummer 1: Quiet. The power of Introverts in a World that Can’t Stop Talking
Quiet is geschreven door Susan Cain, zelfs de kaft van het boek heeft een ‘stille’ uitstraling. In eerste instantie niet iets wat mij aantrekt om te lezen, maar dat maakt de boodschap van de ondertitel juist zo krachtig.
Zelf ben ik een vrij extravert persoon, ik kan best luidruchtig zijn in mijn enthousiasme. Ook heb ik echt moeten leren om eerst na te denken voordat ik iets zeg of doe. En om eerlijk te zijn, ben ik dat nog steeds aan het oefenen.
Je zult je misschien afvragen hoe ik in vredesnaam bij dit boek ben uitgekomen… Ik kreeg het boek aangeraden, juist omdat ik extravert ben.
Quiet richt zich op de krachten en kwaliteiten van mensen met een introvert karakter. Kwaliteiten waar ik iets van kan leren. Maar ook om deze kwaliteiten meer aandacht te geven in de klas.
In de westerse maatschappij hebben de luidruchtige mensen het hoogste woord. Dit wordt vaak als daadkrachtig ervaren. Terwijl de uitspraken een boel gebakken lucht kan zijn, toch wordt er eerder naar zo’n persoon geluisterd.
Zonde eigenlijk. Want er zijn een heleboel mensen die beter over de zaak hebben nagedacht, maar nog niet in de gelegenheid zijn geweest om dit te delen op een manier die voor hen prettig is.
Dit boek heeft mij inzicht gegeven in de belevingswereld van introverte mensen. Ik heb een beter beeld van hun behoefte en hoe ik hier als leerkracht gehoor aan kan geven. Er zitten waarschijnlijk meer introverte kinderen in jouw klas dan je in eerste instantie zou denken.
Het kan zijn dat deze kinderen het gedrag kopiëren van extraverte kinderen om maar niet op te vallen. Probeer in je lesaanbod beide groepen te bedienen.
Dit boek heeft mij heel anders naar groepswerk en samenwerking laten kijken. Er wordt zo ontzettend veel ingezet op ‘samen’. Maar dit is lang niet voor iedereen de beste manier om zich te ontwikkelen. Hiermee wil ik niet zeggen dat er in mijn klas nooit meer wordt samengewerkt, ik zoek nu meer naar een juiste balans.
Het boek wordt afgesloten met een aantal tips voor docenten en leerkrachten. De onderstaande zin raakte bij mij de juiste snaar, dit is precies hoe ik kijk of wil kijken naar kinderen. Dit boek heeft mij daarbij geholpen.
Don’t think of introversion as something that needs to be cured. … But celebrate these kids for who they are |